بیماریهای مشترک سگ و انسان: 12 نکته کلیدی

سگها، بهترین دوستان ما، میتوانند ناقل بیماریهایی باشند که به انسان منتقل میشوند. این بیماریها، که به عنوان بیماریهای مشترک یا زئونوز شناخته میشوند، اهمیت پیشگیری، تشخیص زودهنگام و درمان مناسب را دوچندان میکنند. آگاهی از این بیماریها به ما کمک میکند تا هم خودمان و هم سگهایمان را در برابر آنها محافظت کنیم.
در این مقاله، به بررسی 12 نکته مهم در مورد بیماریهای مشترک بین سگ و انسان میپردازیم و راههای پیشگیری، تشخیص و درمان هر یک را بررسی میکنیم.
- ✔️
هاری:
یک بیماری ویروسی کشنده که از طریق بزاق سگ آلوده منتقل میشود. واکسیناسیون به موقع سگ بهترین راه پیشگیری است. در صورت گازگرفتگی، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. - ✔️
لپتوسپیروز:
یک بیماری باکتریایی که از طریق ادرار حیوانات آلوده منتقل میشود. از تماس با آبهای آلوده و ادرار حیوانات خودداری کنید. واکسن برای سگها موجود است. - ✔️
کرمهای حلقوی:
یک عفونت قارچی پوستی که میتواند به راحتی از سگ به انسان منتقل شود. رعایت بهداشت، شستن دستها و درمان سریع سگ آلوده ضروری است. - ✔️
توکسوپلاسموز:
یک عفونت انگلی که میتواند برای زنان باردار و افراد با سیستم ایمنی ضعیف خطرناک باشد. از خوردن گوشت نیمپز خودداری کنید و فضولات سگ را به طور منظم تمیز کنید. - ✔️
لیشمانیوز:
یک بیماری انگلی که از طریق نیش پشه خاکی منتقل میشود. بهرهگیری از داروهای دافع حشرات برای سگ و انسان و کنترل جمعیت پشهها در محیط زندگی، راه های پیشگیری هستند. - ✔️
بروسلوز:
یک بیماری باکتریایی که میتواند باعث تب، درد مفاصل و ناباروری شود. جلوگیری از مصرف شیر و لبنیات غیرپاستوریزه و رعایت نکات بهداشتی در تماس با حیوانات اهمیت دارد. - ✔️
کمپیلوباکتریوز:
یک عفونت باکتریایی که میتواند باعث اسهال، تب و درد شکم شود. شستن دستها پس از تماس با سگ و پخت کامل غذاها راهکار پیشگیری است. - ✔️
سالمونلوز:
یک عفونت باکتریایی که علائمی شبیه کمپیلوباکتریوز ایجاد میکند. رعایت بهداشت، نگهداری صحیح از غذا و پخت کامل گوشت و تخممرغ از اهمیت زیادی برخوردار است. - ✔️
کنه:
کنه ها میتوانند ناقل بیماری های مختلفی مانند بیماری لایم، تب راجعه و ارلیشیوز باشند. بهرهگیری از داروهای ضد کنه برای سگ و بررسی منظم بدن سگ برای یافتن کنه، راه های پیشگیری هستند. - ✔️
کرمهای نواری:
انگلهایی هستند که در روده زندگی میکنند و میتوانند از طریق خوردن کک آلوده منتقل شوند. درمان ضد انگل برای سگ و کنترل کک ها، از انتقال این بیماری جلوگیری می کند. - ✔️
کرمهای گرد:
انگلهای شایعی هستند که در روده سگها زندگی میکنند و میتوانند از طریق مدفوع آلوده منتقل شوند. بهداشت فردی، شستن دستها و درمان ضد انگل برای سگ، راه های پیشگیری هستند. - ✔️
ژیاردیازیس:
یک عفونت انگلی روده ای که میتواند باعث اسهال، استفراغ و کم آبی بدن شود. جلوگیری از نوشیدن آب آلوده و رعایت بهداشت فردی از اهمیت زیادی برخوردار است.
پیشگیری از بیماریهای مشترک بهترین راه برای حفظ سلامت خود و سگتان است. این شامل واکسیناسیون منظم، درمانهای ضد انگل، رعایت بهداشت، تغذیه مناسب و مراجعه منظم به دامپزشک میشود.
تشخیص زودهنگام بیماریهای مشترک بسیار مهم است. اگر متوجه هرگونه علائم غیرعادی در سگ خود شدید، فوراً به دامپزشک مراجعه کنید. در ضمن، اگر پس از تماس با سگ خود دچار علائمی شدید، به پزشک مراجعه کرده و به او اطلاع دهید که با یک سگ زندگی میکنید.
درمان بیماریهای مشترک بسته به نوع بیماری متفاوت است. دامپزشک و پزشک میتوانند با تشخیص صحیح، بهترین روش درمانی را برای شما و سگتان تجویز کنند.
12 نکته بیماریهای مشترک سگ و انسان + راههای پیشگیری، تشخیص و درمان
1. هاری (Rabies)
هاری یک بیماری ویروسی کشنده است که سیستم عصبی مرکزی را تحت تاثیر قرار میدهد. سگها و انسانها هر دو در معرض خطر ابتلا به این بیماری از طریق گازگرفتگی یا خراش توسط حیوان آلوده هستند.
پیشگیری:
واکسیناسیون منظم سگها کلیدیترین راه پیشگیری است. از تماس با حیوانات وحشی و ولگرد خودداری کنید.
تشخیص:
تشخیص هاری در حیوان زنده دشوار است. معمولاً پس از مرگ و با آزمایش مغز صورت میگیرد.
درمان:
برای انسان، بعد از گازگرفتگی، تزریق واکسن هاری و ایمونوگلوبولین ضد هاری ضروری است. هاری در سگ درمان ندارد و متاسفانه اتانازی (مرگ آرام) تنها گزینه است.
علائم در سگ:
تغییر رفتار (پرخاشگری یا افسردگی)، فلج، تولید بیش از حد بزاق.

علائم در انسان:
تب، سردرد، ضعف، تحریکپذیری، اضطراب، گیجی، تشنج، و فلج.
توجه:
بعد از هر گازگرفتگی توسط حیوان، فوراً به پزشک مراجعه کنید!
2. لپتوسپیروز (Leptospirosis)
لپتوسپیروز یک بیماری باکتریایی است که از طریق ادرار حیوانات آلوده، به ویژه جوندگان، منتقل میشود. سگها و انسانها میتوانند با تماس با آب یا خاک آلوده به این باکتری مبتلا شوند.
پیشگیری:
واکسیناسیون سگها علیه لپتوسپیروز، کنترل جوندگان، و اجتناب از شنا در آبهای آلوده.
تشخیص:
آزمایش خون میتواند وجود باکتری لپتوسپیرا را تشخیص دهد.
درمان:
آنتیبیوتیکها برای درمان لپتوسپیروز در سگها و انسانها موثر هستند.
علائم در سگ:
تب، بیحالی، بیاشتهایی، استفراغ، درد عضلانی، زردی (یرقان).
علائم در انسان:
تب، سردرد، درد عضلانی، تهوع، استفراغ، زردی (یرقان).
توجه:
در صورت مشاهده علائم، به پزشک یا دامپزشک مراجعه کنید.
3. بیماری لایم (Lyme Disease)
بیماری لایم یک بیماری باکتریایی است که از طریق نیش کنه آلوده منتقل میشود. سگها و انسانها هر دو در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.
پیشگیری:
بهرهگیری از داروهای ضد کنه برای سگها، بررسی منظم سگها و انسانها برای وجود کنه، و پوشیدن لباس مناسب در مناطق پرخطر.
تشخیص:
آزمایش خون میتواند وجود آنتیبادیهای بیماری لایم را تشخیص دهد.
درمان:
آنتیبیوتیکها برای درمان بیماری لایم در سگها و انسانها موثر هستند.
علائم در سگ:
لنگش، تب، بیحالی، درد مفاصل.
علائم در انسان:
بثورات پوستی (اریتما میگرانس)، تب، سردرد، درد مفاصل، خستگی.
توجه:
کنه را به درستی از پوست جدا کنید و محل نیش را ضدعفونی کنید.
4. کرم حلقوی (Ringworm)
کرم حلقوی یک عفونت قارچی پوست است که میتواند از طریق تماس مستقیم با حیوان آلوده یا اشیاء آلوده (مانند برس یا حوله) منتقل شود.
پیشگیری:
رعایت بهداشت، شستشوی دستها پس از تماس با حیوانات، و جلوگیری از اشتراک وسایل شخصی با دیگران.
تشخیص:
معاینه بالینی و بررسی پوست زیر نور UV (لامپ وود) یا کشت قارچ.
درمان:
داروهای ضد قارچ موضعی یا خوراکی.
علائم در سگ:
لکههای گرد بدون مو، پوستهپوسته شدن، خارش.
علائم در انسان:
لکههای حلقوی قرمز رنگ خارشدار روی پوست.
توجه:
اگر حیوان خانگی شما دچار کرم حلقوی است، تمام افراد خانواده باید از نظر ابتلا بررسی شوند.
5. توکسوپلاسموز (Toxoplasmosis)
توکسوپلاسموز یک عفونت انگلی است که توسط انگل توکسوپلاسما گوندی ایجاد میشود. گربهها میزبان اصلی این انگل هستند، اما سگها و انسانها نیز میتوانند از طریق مصرف گوشت خام یا نیمپز آلوده، یا تماس با مدفوع گربه آلوده، مبتلا شوند. 
پیشگیری:
پخت کامل گوشت، شستشوی دستها پس از تماس با خاک یا مدفوع گربه، و جلوگیری از دسترسی گربهها به جعبه خاک.
تشخیص:
آزمایش خون میتواند وجود آنتیبادیهای توکسوپلاسما را تشخیص دهد.
درمان:
داروهای ضد انگل برای درمان توکسوپلاسموز در سگها و انسانها (مخصوصا در افراد باردار) موثر هستند.
علائم در سگ:
تب، بیحالی، بیاشتهایی، مشکلات عصبی.
علائم در انسان:
معمولاً بدون علامت، اما در افراد باردار میتواند باعث آسیب به جنین شود.
توجه:
زنان باردار باید از تماس با گربهها و جعبه خاک آنها اجتناب کنند.
6. سالمونلوز (Salmonellosis)
سالمونلوز یک عفونت باکتریایی است که میتواند از طریق مصرف غذا یا آب آلوده منتقل شود. سگها و انسانها هر دو میتوانند به سالمونلوز مبتلا شوند.
پیشگیری:
شستشوی کامل دستها، پخت کامل غذا، و جلوگیری از آلودگی متقاطع مواد غذایی.
تشخیص:
کشت مدفوع میتواند وجود باکتری سالمونلا را تشخیص دهد.
درمان:
در بسیاری از موارد، سالمونلوز خود به خود بهبود مییابد. در موارد شدید، ممکن است نیاز به آنتیبیوتیک باشد.
علائم در سگ:
اسهال، استفراغ، تب، بیحالی.
علائم در انسان:
اسهال، استفراغ، تب، درد شکم.
توجه:
بهداشت مواد غذایی را به دقت رعایت کنید.
7. عفونتهای MRSA (مقاوم به متیسیلین استافیلوکوکوس اورئوس)
MRSA یک نوع باکتری استافیلوکوکوس اورئوس است که به بسیاری از آنتیبیوتیکها مقاوم است. سگها و انسانها میتوانند به MRSA مبتلا شوند.
پیشگیری:
رعایت بهداشت، شستشوی دستها، و جلوگیری از تماس با زخمهای آلوده.
تشخیص:
کشت نمونه از زخم یا بینی میتواند وجود MRSA را تشخیص دهد.
درمان:
آنتیبیوتیکهای خاصی برای درمان MRSA وجود دارند، اما به دلیل مقاومت دارویی، درمان میتواند چالشبرانگیز باشد.
علائم در سگ:
عفونتهای پوستی، زخمهای چرکی.
علائم در انسان:
عفونتهای پوستی، زخمهای چرکی، ذاتالریه.
توجه:
رعایت بهداشت فردی و عمومی برای جلوگیری از گسترش MRSA بسیار مهم است.
8. ژیاردیازیس (Giardiasis)
ژیاردیازیس یک عفونت انگلی روده است که از طریق مصرف آب یا غذای آلوده به انگل ژیاردیا منتقل میشود. سگها و انسانها هر دو میتوانند به ژیاردیازیس مبتلا شوند.
پیشگیری:
شستشوی دستها، تصفیه آب، و جلوگیری از آلودگی آب و غذا.
تشخیص:
آزمایش مدفوع میتواند وجود انگل ژیاردیا را تشخیص دهد.
درمان:
داروهای ضد انگل برای درمان ژیاردیازیس در سگها و انسانها موثر هستند.
علائم در سگ:
اسهال، استفراغ، بیاشتهایی.
علائم در انسان:
اسهال، نفخ، گرفتگی شکم.
9. کرمهای روده (Intestinal Worms)
تشخیص:
آزمایش مدفوع میتواند وجود تخم کرمها را تشخیص دهد.
درمان:
داروهای ضد انگل برای درمان کرمهای روده در سگها و انسانها موثر هستند.
علائم در سگ:
اسهال، استفراغ، کاهش وزن، خارش مقعد.
علائم در انسان:
درد شکم، اسهال، کاهش وزن، خارش مقعد.
توجه:
بهداشت حیوانات خانگی خود را به خوبی رعایت کنید.
10. کمپیلوباکتریوز (Campylobacteriosis)
کمپیلوباکتریوز یک عفونت باکتریایی است که از طریق مصرف غذا یا آب آلوده به باکتری کمپیلوباکتر منتقل میشود. سگها و انسانها هر دو میتوانند به کمپیلوباکتریوز مبتلا شوند.
پیشگیری:
پخت کامل غذا، شستشوی دستها، و جلوگیری از آلودگی متقاطع مواد غذایی.
تشخیص:
کشت مدفوع میتواند وجود باکتری کمپیلوباکتر را تشخیص دهد.
درمان:
در بسیاری از موارد، کمپیلوباکتریوز خود به خود بهبود مییابد. در موارد شدید، ممکن است نیاز به آنتیبیوتیک باشد.
علائم در سگ:
اسهال (اغلب خونی)، استفراغ، تب، بیحالی.
علائم در انسان:
اسهال (اغلب خونی)، درد شکم، تب، تهوع.
توجه:
از مصرف شیر غیرپاستوریزه و آب آلوده خودداری کنید.
11. تب کیو (Q Fever)
تب کیو یک بیماری عفونی است که توسط باکتری کوکسیلا بورنتی ایجاد می شود. این بیماری معمولا از طریق تماس با حیوانات مزرعه آلوده (به ویژه گوسفند، بز و گاو) به انسان منتقل می شود، اما سگ ها نیز میتوانند ناقل باشند.
پیشگیری:
رعایت بهداشت در تماس با حیوانات، بهرهگیری از ماسک در مکان های آلوده، و واکسیناسیون (برای افراد در معرض خطر).
تشخیص:
آزمایش خون برای تشخیص آنتی بادی ها علیه باکتری کوکسیلا بورنتی.
درمان:
آنتی بیوتیک ها (مانند داکسی سایکلین) برای درمان تب کیو موثر هستند.
علائم در سگ:
اغلب بدون علامت، اما ممکن است تب، سرفه، یا ذات الریه خفیف دیده شود.
علائم در انسان:
تب، سردرد، درد عضلانی، خستگی، سرفه.
توجه:
دامپزشکان و کارکنان کشتارگاه ها بیشتر در معرض خطر ابتلا به تب کیو هستند.
12. بوردتلا (Bordetella Bronchiseptica) – سرفه سگدانی
بوردتلا برونشی سپتیکا یک باکتری است که میتواند باعث عفونت های تنفسی در سگ ها و به ندرت در انسان ها شود. در سگ ها، این باکتری معمولاً با سایر ویروس ها و باکتری ها همراه شده و باعث “سرفه سگدانی” می شود.
پیشگیری:
واکسیناسیون سگ ها علیه بوردتلا، به ویژه در مکان هایی که سگ ها در کنار هم نگهداری می شوند (مانند پانسیون ها).
تشخیص:
کشت نمونه از مجاری تنفسی سگ یا آزمایش PCR.
درمان:
آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت بوردتلا در سگ ها موثر هستند. در انسان ها، درمان معمولاً علامتی است.
علائم در سگ:
سرفه خشک و خشن، عطسه، آبریزش بینی.
علائم در انسان:
معمولاً بدون علامت، اما ممکن است سرفه، گلودرد، و تب خفیف دیده شود.
توجه:
انتقال بوردتلا از سگ به انسان نادر است، اما افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیشتر در معرض خطر هستند.







راستش یه بار بعد از اینکه سگم دچار اسهال شدید شد و دامپزشک گفت مشکوکه به عفونت انگلی، خودم هم چند روز بعد با علائم مشابه مریض شدم و اون موقع بود که فهمیدم ارتباط مستقیم بین بهداشت حیوان و سلامت خودمون چقدر مهمه 😷 به نظرم خوب میشه اگه تو یه مقاله جداگونه درباره راههای انتقال این بیماریها، روشهای ضدعفونی روزمره وسایل و اینکه اصلا چطور بفهمیم کدوم علائم تو انسان میتونه هشداردهنده باشه بنویسین چون هنوز خیلی از صاحبای حیوان در مورد موضوعاتی مثل کرمهای روده یا قارچهای پوستی اطلاعاتشون کمه 🧼🐕🦺💡